مقدمه :

بخش كشاورزي يكي از بخش‌هاي مهم اقتصادي است كه هم به لحاظ توليدات و ارزش افزوده و هم به لحاظ مصارف خانوارها در معيشت مردم از اهميت بسزايي برخوردار است. غلات، ميوه‌ها و سبزيجات، حبوبات و ساير محصولات كشاورزي سهم بزرگي از مصرف خوراكي را به خود اختصاص داده است كه تغيير قيمت در محصولات اين بخش مي‌تواند معيشت افراد كم درآمد را دچار مشكل كند. بنابراين، شناسايي عوامل مؤثر بر قيمت محصولات كشاورزي كه به مصرف نهايي خانوارها مي‌رسد امري مهم و ضروري است. آنچه مسلم است عوامل اقتصادي بسياري باعث ايجاد شكاف بين قيمت‌هاي توليد كننده و قيمت‌هاي مصرف كننده مي‌شود. درجه باز بودن اقتصاد و امكان صادرات و واردات محصولات كشاورزي، وضعيت آب و هوايي و خشكسالي، نرخ ارز، نقدينگي، قيمت عوامل توليد، رشد اقتصادي و دوره‌هاي رونق و ركود از عواملي هستند كه بر روي عرضه و تقاضاي محصولات كشاورزي و در نتيجه قيمت سرخرمن (توليد كننده) آن تأثير مي‌گذارند. با مقايسه قيمت‌هاي توليد كننده و مصرف كننده برخي از محصولات مهم كشاورزي ملاحظه مي‌شود كه اولاً شكاف زيادي بين قيمت‌هاي سرخرمن و قيمت‌هاي مصرف كننده وجود دارد و دوماً، تغييرات قيمت سرخرمن برخي از محصولات كشاورزي، بخوبي به قيمت‌هاي مصرف كننده منتقل مي‌شود و عامل بسيار مهمي در تغييرات قيمت مصرف كننده مي‌باشد. بطوريكه در تأثير قيمت‌هاي سرخرمن بر قيمت‌هاي مصرف كننده آني بوده و در بيشتر موارد در همان دوره تأثير گذاشته است. هزينه‌هاي واسطه‌گري و هزينه‌هاي انتقال، هزينه بسته‌بندي، از مهم‌ترين عوامل ايجاد شكاف بين اين دو نوع قيمت مي‌باشد كه محاسبه و تحليل آن مي‌تواند راهنماي خوبي براي سياستگزاران اقتصادي باشد. همچنين، مي‌توان بيان كرد كه ميزان انتقال تغييرات قيمت سرخرمن محصولات كشاورزي به قيمت‌هاي مصرف‌كننده به عوامل اقتصادي زيادي از جمله كشش قيمتي كه به نوبه خود تابعي از وجود محصولات جانشين داخلي و خارجي است و همچنين، ساختار بازار بستگي دارد...

 اين مقاله به قلم حجت اكبريانکارشناس شاخص قیمت تولید کننده بخش کشاورزی دفتر شاخص قيمت مركز آمار ايران است.

براي مشاهده متن كامل مقاله به فايل پيوست مراجعه كنيد.