تاخیر در ازدواج و تجرد قطعی
ازدواج در جوامع مختلف کاملا تحت تاثیر مسائل فرهنگی ، اجتماعی ، دینی و حتی اقتصادی می باشد . این عوامل در کشورهای مختلف باعث کاهش یا افزایش در حجم و سن ازدواج می شود. در برخی کشورهای اروپایی و آمریکایی ، مخصوصا کشورهای ثروتمند و پیشرفته الگوی ازدواج تغییر پیدا کرده به طوری که برخی ازدواج نمی کنند یا خیلی دیر ازدواج می نمایند اما در کشورهای آفریقایی و آسیایی مخصوصا در جوامع مسلمان هنوز عمومیت ازدواج بالاست .
بر اساس آمار سازمان ملل متحد سن ازدواج در دنیا بالا رفته است و از حدود 23 سال برای زنان در سال 1970 به بالای 25 سال و از حدود 27 سال برای مردان در 1970 به بالای 31 سال در سالهای اخیر رسیده است . این آمار در کشورهای مختلف تا 10 سال هم اختلاف دارد در برخی کشورهای آفریقایی جوانان ، اغلب قبل از 20 سالگی ازدواج می کنند در حالی که در کشورهای اسکاندیناوی اغلب تا 30 سالگی هم ازدواج نمی کنند .
نکته ای که در اینجا وجود دارد کمتر بودن فاصله سنی بین مردان و زنان هنگام ازدواج در کشورهای توسعه یافته در مقایسه با کشورهای کمتر توسعه یافته است . به طوری که در کشورهای توسعه یافته این فاصله حدود دو سال است در حالی که در کشورهای در حال توسعه حدود 5 سال است. به نظر می آید در کشورهایی که سن ازدواج بالا می رود فاصله سنی ازدواج بین مردان و زنان کاهش پیدا می کند . در سوئد که با متوسط سن ازدواج 34.3 سال بالاترین سن ازدواج را در سال 2012 دارد ، متوسط سن ازدواج مردان 35.6 و زنان 33.1 سال است که فاصله سنی بین مردان و زنان حدود 2.5 سال است و در هند با به ترتیب 28 و 22.2 سال در سال 2011 ، فاصله سنی حدود 6 سال است. این وضعیت در ایران هم صادق است . در سال 1345 فاصله سنی ازدواج بین مردان و زنان حدود 7 سال بوده که در سالهای 1390 و 1395 این فاصله به حدود 3 تا 4 سال رسیده است .
به نظر می آید رابطه ای بین سن ازدواج و توسعه یافتگی کشورها هم وجود داشته باشد . به طوری که هر قدر جامعه برخوردارتر باشد احتمالا سن ازدواج بالاتر است . بر اساس آمار سازمان ملل در بین 20 کشور پرجمعیت دنیا ، کشورهای ثروتمند ، آلمان (33 سال)، برزیل (31 سال) ، ژاپن (30 سال)و آمریکا و انگلیس (27.9 سال) بالاترین سن ازدواج را دارند و از آن طرف در 20 کشور پرجمعیت دنیا ، بنگلادش و اندونزی که توسعه اقتصادی کمتری داشته اند ، پایین ترین سن ازدواج با 22 سال را دارا هستند . ایران در این جدول با متوسط سن ازدواج 25.2 سال جایگاه یازدهم را دارد . البته در همه کشورها رابطه مثبت پیشرفت اقتصادی و سن ازدواج صادق نیست به عنوان مثال کشور هند با جایگاه اقتصادی بالایی که پیدا کرده سن ازدواج هنوز 23 سال است که نسبتا پایین است و در کشور شیلی با موقعیت اقتصادی نسبتا پایین ، سن ازدواج برابر با آمریکای برخوردار است...
اين مقاله به قلم صدر الدين بلادي موسوي كارشناس ارشد جمعيت شناسي و مشاور رئيس مركز آمار ايران امي‌باشد.متن كامل مقاله در فايل پيوست موجود است.