اشتغال و بیکاری از  پدیده‌های انسانی_ اقتصادی است که افزایش یا کاهش آن آثار و تبعات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بسیاری بدنبال دارد. با توجه به پیچیدگی‌هایی که این متغیرها دارد و عوامل زیادی که در شکل گیری و حادث شدن آن‌ها دخیل است با تحلیل‌ها و بررسی‌های یکسویه به خطا می‌رویم لذا بهتراست که این ‌ها در کنار هم دیده و تجزیه و تحلیل شوند زیراکه اگرهر کدام به تنهایی در نظر گرفته شوند نه تنها متهم به یک بعدنگری می‌شویم بلکه توصیف ناقصی هم ارایه خواهد شد و نمی‌توان به نتیجه مطلوب و راهگشایی رسید. پس، شایسته است دولتمردان و سیاستگذاران در برنامه‌ریزی‌ها وتصمیم‌گیری‌ها و تحلیل گران در بررسی بازار کار به این مسئله توجه خاص داشته باشند، در حالی که به کرات دیده شده است که از یک زاویه به مسئله‌ای به این درجه از اهمیت نگاه می‌شود و در نتيجه به خطا می‌روند. لازمه بررسي چنين مقوله‌اي داشتن آمارهاي متقن و جامع است. داشتن چنین آماری کمک می‌کند تا بتوان با نگاهی ژرف‌تر قضیه را دیده و بازار کار را رصد کرد. طرح آمارگيري نيروي كار مهمترين و بلكه تنها طرح آماري علمي و مورد اعتمادکشور است كه براساس استانداردهاي جهاني سازمان بين‌المللي كار طراحي شده و از سال 1384 با توجه به درخواست سياستگذاران و برنامه‌ريزان كلان كشور جهت پاسخگويي به اين درخواست اجراشده است كه حاوي اطلاعات بسيار ارزشمندي در حوزه بازار كار است و با استفاده از نتایج آن می توان ازجریانات  بازار کار کشور آگاه شد. در نوشتار حاضر سعی براین است با بکارگیری نتایج طرح مذکور علاوه بر بررسی توصیفی شاخص‌هاي كلان و مهم اقتصادي کشور ارزیابی موشکافانه‌تری از نتایج طرح ارایه داد و به دولتمردان و انديشمندان حوزه اقتصاد در این راستا کمک کرد.

با شيوع بيماري كوويد 19، در سال ‌جاري، برخی از کارشناسان بازار کار پیش‌بینی كرده‌اند، در بازار کار مساله‌ای جدی به‌شکل افزایش شدید نرخ بيكاري و تعداد بیکاران بروز خواهد کرد. با بررسي نتايج طرح آمارگيري نيروي كار مشاهده مي‌شود، درست است كه اين اتفاق رخ نداده است ولی اگر به شاخص‌های جمعیت، جمعیت فعال و جمعيت غيرفعال دقت شود، مشخص می‌شود بازار کار ایران در وضعیت خاصي قرار گرفته‌است. این مساله به دلایل گوناگون، در نرخ بیکاری انعکاس نیافته؛ ولی در سایر شاخص‌ها به وضوح نمایان شده‌است. به عبارت ديگر در بررسي تاثيرات بيماري كوويد 19 بر بازار كار كشورها ملاحظه مي‌شود كه اين بيماري (پاندمي) به نحو متفاوتي بر بازار كار كشورها تاثير گذار بوده است، بدین صورت که در برخي كشورها نرخ بيكاري، در برخي ديگر نرخ مشاركت و در برخي سهم خروج از بازار كار را متاثر كرده است،كه اين بستگي به ساختار اشتغال و اقتصاد كشورها دارد. طرح مذكور يك طرح نمونه‌گيري است كه در هر فصل با مراجعه به بيش از 60 هزار خانوار مناطق شهري و روستايي 31 استان، اطلاعات بازار كار كشور را جمع‌آوري مي‌كند. نگاهي به اهم نتايج اين طرح در پاییز 1399 حاوي نكات ذيل است...

 برای مشاهده متن کامل این گزارش به فایل پیوست مراجعه کنید.